IŻ-49 był jednym z najbardziej popularnych i cenionych motocykli produkowanych w ZSRR. Jego historia jest burzliwa i sięga… III Rzeszy, ale to chyba nikogo nie powinno dziwić. Przed Wami Iż 49, motocykl, który zmotoryzował Związek Radziecki.
Pewnie nikogo nie zaskoczymy informacją, że fabryka, w której produkowano motocykle Iż znajdowała się w Iżewsku, a więc w głębokiej Rosji. Iżewsk znajduje się między Kazaniem, a Czelabińskiem, a wybór tej części Rosji był nieprzypadkowy. Zanim rozpoczęto produkcję motocykli, zakłady zajmowały się produkcją zbrojeniową, co warunkowało miejsce, w którym wybudowano fabrykę. Środkowa cześć Rosji wydawała się najlepszym miejscem: logistyka oraz bezpieczeństwo grały tutaj główne skrzypce. Produkcja zbrojeniowa oznaczała również spore zaplecze sprzętowe. Pamiętajmy, że motocykle w roku 1928 uchodziły za urządzenia innowacyjne – ich produkcją musieli zająć się najlepsi. Nie mniej zaskakującą informacją jest fakt, że model 49 zawdzięcza swoją nazwę dacie swojej prezentacji. To właśnie w roku 1949 zaprezentowano Iża 49, który miał zastąpić Iża 350. Finalnie nowy model pojawił się w produkcji dopiero w roku 1951.
Iż-49. Oczywista historia
Kolejną niezaskakującą kwestią jest historia Iża 49. Praktycznie każdy wie, że jego historia nierozerwalnie związana jest z motocyklami DKW, której fabryka po wojnie znalazła się po radzieckiej stronie wpływów i to spowodowało, że ZSRR bez większego problemu stała się posiadaczem szczegółowej dokumentacji oraz maszyn do produkcji motocykli. Zanim jednak z z radzieckich taśm montażowych zjechał IŻ-49, powstał IŻ-350, który był w zasadzie kopią DKW NZ 350. Produkcję rozpoczęto w roku 1946, a zakończono w 1951, czyli dokładnie wtedy kiedy rozpoczęto produkcję modelu 49. O rozmachu produkcyjnym fabryki w Iżewsku świadczy fakt, że w pierwszym roku wyprodukowano 83 sztuki, rok później 2357 sztuk, a w 1948, mimo pożaru, który znacząco utrudnił produkcję wyprodukowano ponad 16 tysięcy motocykli. Jednak prawdziwy boom miał dopiero nadejść.
Nowy IŻ był konstrukcją bardziej dopracowaną i zdecydowanie bardziej nowoczesną. Leciwa 350-tka została zmodernizowana i nowy model otrzymał przede wszystkim nowocześniejsze zawieszenie. Wkrótce zainteresowanie było tak duże, że wprowadzono do produkcji, a potem sprzedaży wózek boczny, który miał ułatwić życie cywilów, którzy wykorzystywali motocykl jako pojazd transportowy oraz główny środek transportu dla całych rodzin. Produkcję wózka zlecono zakładom WPMZ we Wiatskich Polanach. Po raz pierwszy produkcja tego modelu przekroczyła pół miliona sztuka rocznie, co było ilością niezwykłą.
Następcy modelu IŻ-49
Kultowego Iża w roku 1956 zastąpiono nowym modelem, o niespodziewanej nazwie: IŻ-56. Sprzęt otrzymał nową ramę, bardziej dopracowany silnik czy nowocześniejszy, nieco zrywający z estetyką II wojny światowej wygląd. Następny był IŻ Planeta, którego produkcję rozpoczęto już 1962. Do katalogu radzieckiego producenta dołożono również model Jupiter, który charakteryzował się dwucylindrowym silnikiem rzędowym. W roku 1966 powstały modele Planeta-2 oraz Jupiter-2, w roku 1971 analogicznie wprowadzono Planetę-3 i Jupiter-3.
RADZIECKIE/ROSYJSKIE MOTOCYKLE URAL. HISTORIA, KTÓRA TRWA
Dlaczego w Iżewsku powstawały równolegle dwa podobne motocykle? Odpowiedź jest prosta. Jupiter był wyposażony w silnik dwucylindrowy, a więc był mocniejszy, bardziej zaawansowany, ale i przy ty droższy i trudniejszy w eksploatacji. Takie jednostki na pewno doskonale sprawdzały się w zachodniej części kraju, jednak na daleki wschód dużo częściej jeździły jednocylindrowe Planety, które naprawić mógł każdy i co ważne, bez użycia specjalistycznych narzędzi. Zresztą jednocylindrowy silnik zdecydowanie lepiej sprawdzał się na dziurawych drogach, gdzie poruszano się z prędkościami zdecydowanie niższymi. Jednak najczęściej o wyborze konkretnego modelu zawsze decydowały pieniądze: jednocylindrowa Planeta-3 kosztowała 650 rubli, a Jupiter-3 740 rubli – różnica była wyraźna. Łącznie w Iżewskiej fabryce wyprodukowano ponad 10 milionów motocykli. Większość sprzętów dysponowała silnikiem o pojemności 350 cm3. Ostatnie jednoślady zjechały z taśm produkcyjnych dopiero w roku 2008!
Dzisiaj motocykle IŻ-49 uchodzą za bardzo popularny i fajny motocykl zabytkowy. W większości przypadków decyduje o tym cena, która nie jest zaporowa. Za Iża 49 musimy zapłacić kwotę mieszczącą się w widełkach 6-10 tysięcy złotych. Spora dostępność części zamiennych i i ch niewygórowane ceny sprawiają, że odrestaurowanie tego motocykla nie powinno być większym wyrzeczeniem.
Przeczytaj również:
JUNAK M10: ZDJĘCIA, OPIS, CENA, DANE TECHNICZNE
- Silnik: 1-cylindrowy, dwusuwowy
- Chłodzienie: powietrzem
- Pojemność: 346 cm³
- Stopień sprężania: 5,8:1
- Moc: 10,5 KM przy 4000 obr/min
- Skrzynia biegów: 4 przełożenia
- Ogumienie
- Rozmiar opon: 3,25-19
- Wymiary i masa
- Długość: 2120 mm
- Szerokość: 770 mm
- Wysokość: 980 mm
- Rozstaw osi: 1430 mm
- Masa własna: 160 kg
- Pojemność baku: 13 l
- Osiągi
- Prędkość maksymalna: 90 km/h[1]
- Inne
- Poprzednik: IŻ-350
- Następca: IŻ-56