- Prawidłowy dobór ciśnienia w oponach motocyklowych jest niezwykle ważny, aby prowadził się prawidłowo
- Opony są jedynym elementem, które bezpośrednio dotykają podłoża i gwarantują nam przyczepność
- Producenci motocykli ułatwiają jednak dobór prawidłowego ciśnienia i montują naklejki, na których przedstawione są poprawne wartości
Sprawdzanie ciśnienia w oponach jest jedną z prostszych czynności eksploatacyjnych, która często niestety zaniedbywana jest przez użytkowników. Ja uważam jednak, że nawet posiadając nowiusieńki motocykl z ogumieniem pełnym mięsa powinniśmy robić to co najmniej raz w miesiącu, aby uniknąć wielu problemów, do których może prowadzić zbyt wysokie lub niskie ciśnienie.
Opony motocyklowe są bezpośrednio jedynym elementem, który łączy motocykl z nawierzchnią i to właśnie to połączenie gwarantuje nam możliwość bardzo często szybkiej i przy tym przyczepnej jazdy. Ze względu na ich charakter budowy to poprawnego działania, a tym samym na optymalne przekazywanie przyczepności, konieczne jest ustawienie poprawnej wartości ciśnienia, który zapewnia optymalny stopień jej ugięcia. Ciśnienie nie może być ani zbyt wysokie, ani zbyt niskie, aby w żadnym stopniu nie wpłynąć na możliwość pojawienia się jakichkolwiek uszkodzeń.
Motocykle są bardzo ciekawymi pojazdami, gdyż poprzez posiadanie jedynie dwóch kół ustawionych za sobą ogromny wpływ na samą jazdę ma sama fizyka. W ramach jednak prostego eksperymentu i przekonania się na własnej skórze jak ważny jest odpowiedni dobór ciśnienia proponuję wam znacznie upuścić ciśnienie w przedniej oponie do około 1,6-1,8 bara, a z tyłu do około 2. Wybierzcie się na krótka przejażdżkę i już po pierwszych metrach zauważycie, że wasza maszyna zaczęła dziwnie i wręcz nienaturalnie się prowadzić. Podobna sytuacja będzie w przypadku zbyt dużych wartości, które w identyczny sposób oddziałują na charakterystykę jazdy.
Najważniejsze informacje:
- Systematyczna kontrola ciśnienia w oponach jest czynnością eksploatacyjną, która powinna być wykonywana przed każdą jazdą.
- Jednoznacznie stwierdzenie jaka jest poprawna wartość ciśnienia jest niezwykle trudne, gdyż zależy to od typu motocykla, rodzaju opony, obciążenia oraz typ nawierzchni.
- Przyjęte są jednak ogólne ramy, które niejako pomagają utrzymać odpowiednią granicę ciśnienia zarówno w przedniej, jak i tylnej oponie.
- Jakie konsekwencje grożą za jazdę ze zbyt wysokim lub zbyt niskim ciśnieniem?
Prawidłowe ciśnienie w oponach motocyklowych
Jednoznacznie stwierdzenie jakie ciśnienie będzie odpowiednie w waszym motocyklu jest praktycznie niemożliwy, gdyż na finalną wartość składa się wiele czynników – zaczynając chociażby od rozmiaru oraz profilu opony, na bagażu i pasażerce kończąc. Do tego dołożyć możemy sam segment, do którego należy nas pojazd, a także rodzaj nawierzchni – zupełnie innej przyczepności będziemy wymagać przemierzając kręte winkle, a także innej jadąc off-roadowymi trasami TET. W tym przypadku z pomocą przychodzi do nas instrukcja dołączona do motocykla lub naklejki, które często znajdują się na wahaczu i za pomocą obrazków oraz cyferek dokładnie instruują nas w jakich przypadkach powinny być dane wartości ciśnienia.
Wiele informacji na temat odpowiedniego ciśnienia znajdziemy także pytając na forach internetowych, jednakże należy mieć na uwadze, że możemy spotkać się z absolutnie głupimi odpowiedziami, gdyż tego typu pytania powtarzane są każdego dnia jak mantra. W przypadku dużych motocykli są jednak pewne normy, które mogą być wyznacznikiem dla uzyskania odpowiedniego ciśnienia – w przedniej oponie prawidłowy zakres, który możemy przyjąć to od 2,1-2,5 bara, natomiast w tylnej 2,3-2,9 bara. Przypominam jednak po raz kolejny, że dobierając je musimy wziąć pod uwagę typ motocykla, rodzaju opony, obciążenie i sposób użytkowania.
Jak poprawnie sprawdzić ciśnienie w oponie?
Wiele nowoczesnych modeli wyposażonych jest już seryjnie w system, który nosi nazwę TPMS, czyli Tire Pressure Monitoring System, co w języku angielskim oznacza system monitorujący ciśnienie w oponach. Odpowiedzialny jest on za monitorowanie ciśnienia i przesłanie aktualnych wartości na kokpit wyświetlacza. W tym przypadku sprawa jest nieco ułatwiona, gdyż wystarczy raz przy pomocy porządnego manometru sprawdzić ciśnienie, skontrolować ewentualne odchyły wartości, które otrzymamy za pomocą czujników TPMS, a następnie regularnie kontrolować je za pomocą jedynie kilku kliknięć.
Ciąg dalszy pod materiałem wideo
Nieco trudniej jest, gdy seryjnie nie posiadamy takiego systemu, jednakże gwarantuję wam, że jest to czynność banalnie prosta do wykonania i poradzi sobie z nią nawet laik. Nim zabierzemy się jednak za jakąkolwiek próbę pompowania opon konieczne jest znalezienie nalepki producenta lub wartości w instrukcji obsługi. Następnie wybieramy się na jedną ze stacji paliw lub do zaprzyjaźnionego wulkanizatora i następnie podłączamy przewód kompresora do wentylka, czekamy kilka chwil aż na wyświetlaczu pojawi się aktualne ciśnienie i korygujemy je za pomocą klawiszy lub samego pistoletu. Banał. Jeżeli korzystamy z dużych sprężarek przy dyskontach paliwowych to pamiętajmy, że osiągnięcie zadanej przez nas wartości sygnalizowane jest najczęściej dźwiękiem, co jeszcze bardziej ułatwia nam cały proces.
Jakie konsekwencje grożą za jazdę ze zbyt wysokim lub niskim ciśnieniem?
Doświadczeni zawodnicy, którzy chętnie upalają swoje sprzęty na torach wyścigowych lub w off-roadzie doskonale wiedzą, jak ważny jest dobór odpowiedniego ciśnienia. Nawet najmniejsze odchyły są w stanie skutecznie zmienić charakterystykę pojazdu. Każdy motocyklista również na własnej skórze powinien sobie przeprowadzić eksperyment, o którym wspomniałem już wyżej, aby faktycznie zrozumieć różnice pomiędzy prawidłowym, a niepoprawnym doborem ciśnienia.
Zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie ciśnienie jest niebezpiecznie nie tylko dla samych opon, ale również dla naszego bezpieczeństwa. Jeżeli wartości będą oscylowały poniżej dolnej granicy ogumienie będzie miało tendencję do przegrzewania się, co bezpośrednio przełoży się na znaczny spadek przyczepności. Dodatkowo nie powinniście się zdziwić, gdy wasza nowa opona po zaledwie kilkuset kilometrach będzie płaska jak stół i konieczna będzie jej wymiana. Użytkownicy motocykli, którzy mieli okazję jeździć ze zbyt niskim ciśnieniem zaznaczają, że takiej jeździe towarzyszy uczucie “pływania” i znacznie utrudnionego kierowania zarówno przy niskiej, jak i wysokiej prędkości.
Utrzymywanie zbyt wysokiego ciśnienia również nie jest dobrym wyborem, gdyż znacznie zmniejsza się wówczas powierzchnia styku z asfaltem, co także będzie efektem zmniejszonej przyczepności. W efekcie zdecydowanie łatwiej o uślizg, który bardzo często może skończyć się feralną glebą. Zbyt mocno napompowana opona będzie także gorzej wybierać nierówności i finalnie wpłynie na szybsze zużycie zawieszenia.
