Skuter i technika: Zawieszenie i Tłumienie Nierówności

W skuterze jak i w każdym pojeździe bardzo ważne jest tłumienie nierówności drogi. Zwłaszcza, jeżeli weźmiemy pod uwagę to, jak dziurawe potrafią być nasze, polskie drogi. Aby nie uszkodzić elementów skutera, jakich jak silnik, rama czy plastiki niezbędne są mechanizmy, które wytłumią wstrząsy podczas przejazdu po nierównościach.

Najważniejszymi mechanizmów są amortyzatory – to one pochłaniają najwięcej energii oddziałującej na pojazd podczas jazdy po dziurach, wybojach. Skuter wyposażony jest w amortyzatory przednie i tylne.

Vespa GTS: Przykład zastosowania klasycznego amortyzatora zamiast lag.
Vespa GTS: Przykład zastosowania klasycznego amortyzatora zamiast lag.

Z przodu zazwyczaj montuje się zawieszenie teleskopowe tzw. lagi. Każda laga składa się z dwóch rur, cieńszej – rury nośnej i grubszej – goleni. Rura nośna wchodzi w głąb goleni, do dołu goleni przymocowane jest nieruchome tłoczysko, posiadające małe, kalibrowane otwory – zaworki. Na górze tłoczyska zamocowana jest sprężyna, która przechodzi przez całą rurę nośną aż do jej góry. Goleń i rura nośna zalane są olejem o odpowiedniej gęstości, który podczas pracy lagi przepływa znad tłoczyska (z rury nośnej) przez zaworki do przestrzeni pod tłoczyskiem. Dzięki oporowi sprężyny i przepływającego oleju nierówności nawierzchni są wytłumiane, a dzięki sprężynie po przejechaniu przez wybój zawieszenie wraca do wyjściowej pozycji. Aby olej nie wypływał z wnętrza lag stosuje się uszczelniacze – gumowe pierścienie uszczelniające przestrzeń pomiędzy golenią a rurą teleskopu. Uszkodzenie uszczelniaczy kwalifikuje je do wymiany, a ubytki oleju do uzupełnienia.

Ferro 803: Tylny amortyzator gazowy
Ferro 803: Tylny amortyzator gazowy

Tylne amortyzatory zbudowane są z reguły w niemal identyczny sposób co przednie lagi z tą różnicą, że sprężynę umieszcza się na zewnątrz amortyzatora. Niektóre amortyzatory zamiast olejem wypełnia się gazem – są to tzw. amortyzatory gazowe. Zazwyczaj stosuje się je w tuningowanych skuterach w celu poprawy przyczepności.

Inca Street: Wylny wahacz połączony z silnikiem
Inca Street: Wylny wahacz połączony z silnikiem

Kolejnym elementem, który poza amortyzatorami tłumi nierówności jest tylny wahacz. Nie chodzi tu o kartery czy obudowę przekładni, ale o element, za pomocą którego łączy się zespół silnika/przekładni z ramą pojazdu. Elementem tym jest krótki wahacz, przykręcany śrubami do silnika i jedną długą śrubą do ramy. W mocowaniach przez które przechodzą śruby znajdują się tuleje metalowo-gumowe. Tuleje te działają jak małe amortyzatory, wytłumiając drgania silnika i pośrednio nierówności jezdni dzięki odkształcaniu się warstwy gumy. Podczas intensywnej eksploatacji skutera na nawierzchniach złej jakości lub z dużym obciążeniem tuleje te mogą ulec uszkodzeniu i konieczna będzie ich wymiana. Oprócz tulei także sam wahacz pochłania wstrząsy poprzez uginanie się, co jest wymuszone skokiem tylnych amortyzatorów.

Zipp Pro 50: Lagi oraz opona.
Zipp Pro 50: Lagi oraz opona.

Trudno uznać to za element resorowania skutera, ale główka ramy także w jakiś sposób wpływa na prowadzenie się skutera. Podczas jazdy po dziurach możemy wyczuć, że drgania i wstrząsy przenoszą się na kierownicę. Dzieje się tak dlatego, że przednie zawieszenie posiada na łożyskach pewien luz, dzięki któremu przednie koło może swobodnie podążać swoim śladem. Jeżeli podczas eksploatacji przejeżdżamy skuterem przez nierówności z dużą szybkością to na łożyska główki ramy działają ogromne siły, co może doprowadzić do ich przedwczesnego zużycia – należy o tym pamiętać.

Ostatnim elementem, który ma wpływ na komfort prowadzenia się skutera są… opony. Podczas najeżdżania na nierówność opona ugina się, pochłaniając część energii lub wstrząsów, przez co mniej drgań jest przekazywanych dalej do amortyzatorów lub wahacza. Aby opony, oprócz przyczepności do nawierzchni, dobrze spełniały także tę funkcję niezbędne jest prawidłowe ciśnienie.

Choć w skuterach amortyzatory zazwyczaj wystarczają na całe życie pojazdu i zwykle nie wymagają wymiany oleju czy uszczelniaczy to warto pamiętać jak ważną rolę one odgrywają. W końcu to im zawdzięczamy fakt, że po naszych polskich drogach nie wiąże się z wypadaniem plomb z zębów…

Fot.: Skuterowo.com

Ciąg dalszy pod materiałem wideo

Inne publikacje na ten temat:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button