Hildebrand & Wolfmüller – pierwszy seryjnie produkowany motocykl na świecie z 1894 roku [OPIS, HISTORIA, DANE TECHNICZNE, GALERIA ZDJĘĆ]

Hildebrand & Wolfmüller uznawany jest za pierwszy na świecie, seryjnie produkowany motocykl. Wszystkie poprzednie modele, które niesłusznie walczą obecnie o to miano nie trafiły do produkcji seryjnej lub najcześciej były to zwykłe rowery, które dodatkowo otrzymały silnik spalinowy. Poznajmy bliżej jego historię.

Od wielu lat pojawiają toczy się spór, który dotyczy ustalenia pierwszego motocykla seryjnie produkowanego. Fakty historyczne, a także dokumentacja jednoznacznie wskazuje na to, że był to jednoślad skonstruowany przez firmę Hildebrand & Wolfmüller, która patent złożyła już 20 stycznia 1894 roku. W dobie jeżdżących rowerów trzeba przyznać, że był to spory przeskok technologiczny tym bardziej, że w przypadku tego modelu konstruktorzy pokusili się o spore zmiany konstrukcyjne, które znacznie odbierały od rowerów, które posiadały niechlujnie dołożony silnik spalinowy.

Hildebrand & Wolfmüller byli przekonani, że na rynku musi się pojawić znacznie bardziej zaawansowany rower z napędem spalinowym, który będzie zupełnie nowym środkiem pojazdu. Wobec tego szybko rozpoczeły się pracę nad zupełnie nowym jednośladem, który przez inżyniera Alois Wolfmüllera po raz pierwszy został nazwany motocyklem jeszcze w 1893 roku. Wobec tego jest to nie tylko pierwszy seryjnie produkowany motocykl na świecie, ale również Alois jest autorem tego słowa.

Najważniejsze informacje:

1. Jednoślad Hildebrand & Wolfmüller jest pierwszym seryjnie produkowanym motocyklem na świecie.
2. Dodatkowo po raz pierwszy został nazywany motocyklem w 1893 roku przez inżyniera Aloisa Wolfmüllera, który wymyślił to słowo.
3. Napędzała go dwucylindrowa jednostka chłodzona cieczą o pojemności 1488 cm3, która generowała moc zaledwie 2,5 KM.
4. Szacuje się, że powstało około 2000 egzemplarzy.

Aby zaistnieć na rynku konieczne było wprowadzenie sporych zmian i tym samym zachęcenie klientów swoim produktem. Zwykłe rowery z prostym napędem spalinowym był już obecny na rynku, ale nieubłagany rozwój wymagał od konstruktorów jeszcze lepszych konstrukcji i pomysłów. Świetnie wykorzystał do inżynier Wolfmüller, który zaprezentował światu swoje najnowsze dzieło w 1984 roku.

Motocykl Hildebrand & Wolfmüller

Pierwszy seryjnie produkowany motocykl na świecie posiadał dwucylindrowy, czterosuwowy silnik o pojemności 1488 cm3 o średnicy i skoku 90 mm × 117 mm, który generował moc na poziomie zaledwie 2,5 KM. Zamiast kół zamachowych posiadał gumowe pasy (które dopiero później zostały zastąpione przez walki napędowe i umieszczony był płasko w ramie. Mieszanka paliwowo-powietrzna z gaźnika była regulowana przez zawór obsługiwany za pomocą elementów sterujących na kierownicy. Co ciekawe posiadał stalowe, szprychowe koła z oponami o jednakowej średnicy, a także ciekawym rozwiązaniem był sam zapłon, który wykorzystywał podgrzewacz rurkowy przed głowicami cylindrów.

Niektóre szczegóły konstrukcyjne zostały przeniesione z napędzanego parą prototypu wykonanego przez braci Hildebrand w 1889 roku, do których możemy zaliczyć tym zbiornik na wodę do chłodnicy w kształcie tylnego błotnika, który wykorzystywany był również do dostarczania cieczy do płaszcza otaczającego cylindry i korbowody silnika napędzające bezpośrednio tylne koło. Warto również wspomnieć, że prototypowy model napędzany parą miał cylinder dwustronnego działania, generujący moc podczas pracy w obu kierunkach. Zawory ssące były uruchamiane za pomocą suwu ssania, podczas gdy zawory wydechowe były obsługiwane przez mimośrodowy mosiężny pierścień na tylnym kole oraz dodatkowy element na cylindrze.

Wielu wskazywało, że pierwszy seryjnie produkowany motocykl na świecie osiągnie spory sukces, jednakże szybko okazało się, że po głośnej premierze konstruktorzy nie wprowadzili niezbędnych modernizacji, które finalnie mogłyby przełożyć się na lepszą sprzedaż. Warto zaznaczyć, że zaraz po jego debiucie na rynku pojawiło się wiele znacznie lepszych konstrukcji, które przede wszystkim były w pewnym stopniu kompletne – motocykl Hildebrand & Wolfmüller nie posiadał ani sprzęgła, ani pedałów, co było sporym problemem. To właśnie w braku rozwiązania tych dwóch problemach upatruje się niską sprzedaż, ale spory wpływ miała także na to wysoka cena. Fabryka Hildebrand & Wolfmüller została zamknięta w 1919 roku po I wojnie światowej.

Szacuje się, że powstało około 2000 egzemplarzy tego motocykla, ale niewiele z nich przetrwało aż do dziś. Nawet te, które udało się odzyskać zazwyczaj były w agonalnym stanie i wymagały przeprowadzenia gruntownego remontu, co było zadaniem niezwykle trudnym. Po ponad 120 latach nie przetrwało wiele informacji na temat samego motocykla, szczegółów jego konstrukcji czy użytych materiałów. Wszystko co wiemy to efekt znalezionych sztuk, które wnikliwie zostały przebadane i prześwietlone pod każdym kątem. Wymagało to jednak sporo czasu i przede wszystkim mozolnej pracy w poszukiwaniu jakichkolwiek zapisków z tamtych lat. Motocykle Hildebrand & Wolfmüller znajdziemy w Deutsches Zweirad- und NSU-Museum w Neckarsulm w Niemczech, Muzeum Nauki w Londynie, The Henry Ford w Detroit w stanie Michigan, Muzeum Lalu Lintas w Surabaya w Indonezji, Narodowym Muzeum Techniki w Pradze i Barber Vintage Motorsports Museum w Birmingham w stanie Alabama w USA.

Historia bardzo krótka, ale dała sporego kopa do pracy pozostałym inżynierom, którzy przed dłuższy czas rozmyślali na temat skonstruowania zupełnie nowego jednośladu. Nie był to model, który miał szansę przetrwać, ale pomimo małego sukcesu powinniśmy przede wszystkim odważną decyzję o wprowadzeniu go seryjnej produkcji, ale także same słowo motocykl, które zostało wymyślone i zapoczątkowane przez Alois Wolfmüllera, który nazwał tak swój koncept w 1893 roku.