Motocykle scrambler: Co to jest? Historia prawdziwa

Skąd właściwie wzięły się scramblery i co to za motocykle?

W skrócie
  • Motocykle typu scrambler to maszyny, które nie przestają być modne. Łącząc ponadczasowy styl z większą lub mniejszą funkcjonalnością, pozwalają nie tylko podkreślić Twój charakter motocyklowego zawadiaki, ale także przyozdobić najbardziej wycyckany garaż
  • Scramblery, tak jak i inne nurty w konstruowaniu motocykli, wyszły z garaży na tory wyścigowe, by przez lata zdobywać popularność
  • Dziś dobry scrambler to nie tylko kawał porządnego motocykla, ale często też po prostu dobra inwestycja

Czasem można odnieść wrażenie że jakoś dziwnie skategoryzowane są segmenty i rodzaje motocykli. Z jednej strony mamy podział na pojemności, a z drugiej… no właśnie. Coraz wiecej podkategorii powoduje, ze czasem można się zgubić. A gdzie w tym wszystkim odnaleźć można motocykle typu scrambler i co to właściwie są za jednoślady, co je cechuje i skąd się wzięły?

Jeżeli ktoś próbuje sprzedać ci prawdę objawioną dotyczącą jedynej prawdziwej genezy tych motocykli, to pożegnaj się zanim skończy zdanie. Tak naprawdę to nie wiemy kiedy powstał pierwszy scrambler, ani nawet pierwsza seria motocykli tego typu. Można co prawda upatrywać w danym modelu motocykla zapoczątkowania pewnej ery, ale takim oficjalnym kamieniom milowym motocyklizmu często bliżej do marketingu niż tego jak było naprawdę. Z resztą, niezależnie od tego czy mowa o chopperach, cruiserach, czy będących ongiś cafe racerami ścigaczach, ich genezy nie da się upatrywać w jednym konkretnym momencie czasu i najczęściej nie będzie dotyczyć konkretnego egzemplarza czy modelu. Bo tak naprawdę wszystko zaczyna się od zwykłych pasjonatów motocyklizmu. Takich jak Ty, czy ja. Wiele wariacji na temat, a późniejszych kategorii motocykli powstało nie w fabrykach, a właśnie w przydomowych garażach, gdzie motocykliści poprawiali fabrykę, by dostosować seryjne motocykle do swoich wysublimowanych potrzeb. Z czasem bardziej wyspecjalizowane, zmodyfikowane konstrukcje zyskiwaly popularnosc i tak powstawala nowa moda oraz nowe segmenty w wsrod kategorii motocyklowych.

Nie inaczej zapewne było z motocyklami typu scrambler, które w czasach swoich początków były po prostu poprzerabianymi seryjnymi maszynami, których modyfikacje miały na celu usprawnić ich zdolności terenowe. Nie ma zatem określonej daty powstania scramblerów. Tu historia miesza się z legendą. Ale przecież tak właśnie ma być, bo motocykle to dreszczyk emocji, a nie rozwiązanie równania matematycznego: odrobina rozbujałej wyobraźni i szczypta marzeń jest tu co najmniej mile widziana.

Scrambler: Pod górkę i na przełaj

Mówi się, że wyścigi motocyklowe powstały w momencie, kiedy pojawił się drugi motocykl. Jako gatunek mamy rywalizację we krwi. Zwłaszcza jeśli dany przedstawiciel homo sapiens jest motocyklistą. W przypadku scramblerów wiele wskazuje na to, że ich początków należy doszukiwać się jakieś 100 lat temu na Wyspach Brytyjskich, a konkretnie w Anglii. To właśnie wtedy pojawiły się wyścigi jednośladów, które miały przebiegać częściowo po drogach utwardzonych, a częściowo poza nimi. Dziś nazwalibyśmy to zawodami supermoto, choć nie do końca, bo jazda nie odbywała się po wyznaczonym szybkim torze. Wtedy świat i motocykle były nieco inne. Zasady były niezwykle proste: Zwycięzcą był ten, kto najszybciej dotarł z punktu A do punktu B. To od jeźdźca zależało jaką obierze trasę – na około, po drodze, lub na skróty, po przeszkodach i na przełaj. Ta druga opcja, choć bardziej ryzykowna, często okazywała się także bardziej opłacalna, a już na pewno bardziej widowiskowa. A jak wiadomo sława nie przychodzi sama i nie dostaje się jej za darmo. Przynamniej tak było kiedyś. Triumph-Scrambler1200SteveMcQuee

Przeczytaj też:

Cross, czy Enduro? Jaki motocykl terenowy wybrać i czym się różnią

Asfaltowych dróg, jak łatwo się domyślić, nie było w tamtych czasach nigdzie zbyt wiele, a tak naprawdę większość odcinków ścigano się po drogach gruntowych. Czasami szło dobrze, ale czasami trafiało się głębokie błoto połączone ze stromymi podjazdami i motocykle grzęzły. Geneza słowa scrambler naturalnie zatem każe się wiązać z wdrapującymi się na metę zawodnikami i motocyklami rozdrapującymi ziemię. Trasa z resztą także była mieszana jak jajecznica, która po angielsku nazywa się  “scrambled eggs”. Być może słowo „scramble” zostało po raz pierwszy użyte w odniesieniu do motocykla przez komentatora sportowego do opisania zmagań, oddając rzeczywiste okoliczności, w jakich znaleźli się śmiałkowie sprzed wieku. Tak chce legenda i myślę, że warto przy niej zostać.

Z garażu na salony

W tamtym czasie nie było kategorii motocykli do jakich jesteśmy przyzwyczajeni. Tak naprawdę były po prostu motocykle – sluzace glownie jako srodek transportu. Dlatego, aby dostosować je do nowej mody drogowo-terenowej, jeźdźcy zmuszeni byli przeprowadzać modyfikacje na własną rękę, w mniej lub bardziej skuteczny sposób. Wtedy nie było też żadnych katalogów części specjalnych. Nie dało się zamówić gotowego zestawu typu plug and play. Wydłużanie zawieszenia, montowanie szerszych błotników, dorabianie szerszych kierownic, pozbywanie się wszystkiego co zbędne by odchudzić maksymalnie maszynę, a nawet zmniejszanie zbiorników paliwa. Dobór odpowiednich opon często także kończył się własnoręcznym nacinaniem bieżnika. Wszystko to odbywalo sie oczywiscie w przydomowych szopach i garażach. Były to prawdziwie pionierskie czasy w sporcie motorowym. Piękne z dzisiejszej perspektywy motocyklowego romantyka.

Dlatego także rasowy scrambler zawsze będzie posiadał (a na pewno powinien) ascetyczne, szczątkowe wręcz często nadwozie i ogołocony będzie niemal ze wszystkiego co zbędne w motocyklu sportowym zdolnym do jazdy w niemal każdym terenie. Jego cechami charakterystycznymi będzie także podniesione zawieszenie, i minimalistyczny kokpit wraz z oswietleniem. Scrambler powinien kształtami nadwozia nawiązywać do motocykli klasyczny z lat 50 i 60 ubiegłego wieku. Oczywiście współcześnie zdecydowana większość fabrycznych scramblerów to motocykle mniej lub bardziej wiernie nawiązujące do pierwowzorów sprzed lat. Ale pojawiają się także coraz częściej wairacje starające się łączyć klasyczne akcenty z tym co współczesne. Takie motocykloe zwykło się z koeli określac neo-scramblerami. Dziś już przecież nikogo nie dziwią pakiety elektroniki, kolorowe ekrany czy nawet wspomagane elektroniką zawieszenia. Jednak scramblerowe credo pozostaje niezmienne: wdrapać się za wszelką cenę.

Pierwsze motocykle enduro

Czy można zatem uznać, że scramblery to przodkowie dzisiejszych motocykli cross i enduro? Jest w tym bardzo dużo prawdy. Były to motocykle drogowe, które udoskonalano, by dawały sobie radę także poza drogą. Motocykle offroadowe ewoluowały oczywiście przez lata. Dziś są to często hardkorowe maszyny wyścigowe stworzone do walki z czasem i terenem. Ale rasowe scramblery pozostały wierne pierwowzorom sprzed lat. W rzeczywistości scrambler to rodzaj motocykla ulicznego, który był popularny w późnych latach pięćdziesiątych i wczesnych sześćdziesiątych ze względu na swoją uniwersalność, a także wyścigowe konotacje. W tamtym czasie motocross osiągnął status mistrzostw świata, popyt na dobre motocykle terenowe był zatem wysoki.

Przeczytaj także:

Motocykl chopper. Wszystko o chopperach: historia motocykli, które najbardziej kojarzą się z wolnością

Wzrost popularności scramblerów można też przypisać magii kina i łączyć go głównie z postacią Steve`a McQueena, który na legendarnym Triumphie TR6 Trophy uciekał jako aliancki żołnierz przed nazistami. To właśnie ten motocykl można w pewien sposób uznać za ojca współczesnych scramblerów. Podobno tak naprawdę to nie sam McQueen, a jeden z jego kaskaderów – Bud Ekins, będący także profesjonalnym zawodnikiem, wykonał ten słynny skok nad płotem w filmie “Wielka ucieczka”. To właśnie Bud wygrał także kilka wyścigów na motocyklach Triumpha rozsławiając je dodatkowo nie tylko wśród fanów kina, ale także wśród fanów sportów motocyklowych. Tak oto scramblery zaistniały jako segment motocykli.

Ciąg dalszy pod materiałem wideo

Pojawił się popyt, więc szybko pojawiła się także podaż, a scramblery zagościły w ofertach niemal wszystkich poważnych producentów motocykli, tworząc nierzadko kultowe dziś serie, jak wspomniany Triumph Scrambler, Ducati Scrambler, czy chociażby Honda CL.

Współczesny motocykl scrambler: jaki jest?

Obecnie nowoczesne motocykle typu scrambler to solidne maszyny nadające się zarówno do użytku terenowego, jak i ulicznego. Zazwyczaj jednak są to motocykle typowo uliczne, mniej lub bardziej zdolne do zjazdu z asfaltu. Jeśli chcesz pojeździć naprawdę ostro w terenie, wybierz po prostu motocykl enduro. Jeżeli jednak chcesz wyglądać cool i ponadczasowo, a przy okazji śmiać się z progów zwalniających, krawężników i dziur w asfalcie, postaw oczywiście na pięknego scramblera. Obecnie wybór tego typu motocykli jest naprawdę spory, bo moda na jednoślady w stylu retro wciąż przybiera na sile. Oferta motocykli tego typu, w dodatku w przeróżnych wariacjach, jest naprawdę bogata. Scrambler ma również dodatkową zaletę – zachowuje na lata to co najlepsze w motocyklach klasycznych, nigdy się nie zestarzeje i zawsze będzie modny. Zawsze. 

Piotr Ganczarski

Z wykształcenia inżynier mechaniki i budowy maszyn. Motocykle są jego życiowym przekleństwem i chorą miłością. Buduje, przerabia i remontuje jednoślady. Zarówno te nowsze, jak i starsze. Fan motoryzacji i podróżowania na różne sposoby. Oprócz tego lubi pohasać na rowerze i przeczytać dobrą książkę.

Inne publikacje na ten temat:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button