Silniki motocyklowe 4T i ich rodzaje. Wady, zalety oraz różnice
Świat zwariował na punkcie motocykli sportowych i możecie się na mnie obrazić lub nie, ale przez pewien okres swojego życia miałem wrażenie, że japońskie motocykle czterocylindrowe wyrwały w historii motocyklizmu olbrzymią dziurę. Dopiero teraz, po wielu latach dominacji jednostek czterocylindrowych do łask wracają piece jedno, dwu czy trzycylindrowe, a wraz z nimi rozwija się (jak na złość) moja tęsknota za czterocylindrówkami.
Dla przeciętnego użytkownika historia może się wydawać nieco smutna, ale z drugiej strony mieliśmy takie motocykle jak CBR 900RR, Suzuki Hayabusa, GSX 1400, Yamaha XJ, XJR czy Yamaha R1 lub Fazer. Tak naprawdę każda japońska marka przez całe dekady posiadała w swoim portfolio cały przekrój motocykli czterocylindrowych. W sumie fajnie, ale czy miało to większy sens?
Rodzaje silników motocyklowych: silnik czterocylindrowy
Z punktu widzenia sprzedaży, oczywiście! Przecież właśnie taki był cel wykładania milionów dolarów na wyścigi WSBK, MotoGP itd. Czterocylindrowe jednostki napędowe sprawdzały się w tych warunkach najlepiej, a sprzedaż motocykla opakowanego w historię MotoGP zawsze ma sens. A skoro już mamy czterocylindrówkę skonstruowaną do motocykla sportowego, to doskonałym rozwiązaniem wydaje się wprowadzenie kilku zmian w głowicy, układzie rozrządu czy dolocie, tak, aby silnik miał przyjaźniejszą charakterystykę mocy i lepiej sprawdzał się w warunkach szosowo-turystycznych. No i fajnie jest się pochwalić, że piec w Twoim turyście pochodzi z klasowego superbike'a. Tylko, że nie do końca ma to sens, w czym połapali się klienci, no i oczywiście biura marketingowe.
Oczywiście, jednostka czterocylindrowa nie przez przypadek wykorzystywana jest w motorsporcie. O jej zaletach moglibyśmy napisać odrębny artykuł, ale żeby faktycznie wykorzystywać potencjał takiego silnika, musimy dosyć rygorystycznie podchodzić do techniki jazdy. Zalety posiadania tylu tłoków widzimy w dosyć wąskim zakresie pracy silnika, dlatego tak istotne jest utrzymywanie odpowiednich obrotów, no chyba, że nie zależy nam na wynikach, a po prostu na przyjemnej jeździe.
Przeczytaj również:
SILNIK DWUSUWOWY 2T. JAK TO DZIAŁA? DLACZEGO MA WIĘCEJ MOCY?
W ten sposób dochodzimy do sytuacji, w której faktycznie możemy sobie zdać sprawę że dwójka w rzędzie o przestawionych o 270 stopni korbach sprawdzi się lepiej. Dlaczego? Ponieważ zyskuje na tym średni i niski zakres obrotowy, przez co zebranie się ze skrzyżowania czy wyprzedzanie jest po prostu łatwiejsze i bezpieczniejsze dla początkującego kierowcy. Pozostaje również kwestia hamowania silnikiem: jest wyraźniejsze. A co z resztą silników?
Silniki jednocylindrowe. Wady/zalety
Motocykle terenowe jak i motocykle o małych pojemnościach najczęściej wyposażane są w silniki jednocylindrowe, czyli w single. Takie rozwiązanie posiada sporo wad, ale i zalet, które naprawdę ciężko jest podważyć. Przede wszystkim masa. Dla tego typu jednośladów to jedna z najważniejszych kwestii. Druga to dostęp do sporego (proporcjonalnie do pojemności) momentu już od najniższych obrotów - to szczególnie ważne w motocyklach, które posiadają silniki o pojemności np. 50 cm3 czy 125 cm3. Ta kwestia jest równie ważna w przypadku offroadu, w którym nie mamy możliwości nabrania prędkości obrotowej silnika przez wjazdem na przeszkodę.
Niestety taki silnik ma również sporo wad. Największą są wibracje, z którymi w pewnym stopniu sobie poradzono, stosując wałki wyrównoważające, spory apetyt na paliwo, no i żywotność - ta jest nieco niższa niż w przypadku silników wielocylindrowych. Na szczęście czynności serwisowe nie są drogie i są stosunkowo proste. Do tego wszystkiego dochodzą gabaryty silnika, jego masa oraz jej wpływ na środek ciężkości motocykla.
Przeciętny użytkownik zyskuje najwięcej wybierając silnik dwucylindrowy. Niska masa, mniejsze niż w singlu drgania, spora moc (dostępna od najniższych obrotów) oraz niskie koszty produkcji sprawiają, że producenci coraz częściej prezentują motocykle wyposażone w takie rozwiązania.
Ale żeby uciec od stronniczego marudzenia, warto na chwilę przyjrzeć się silnikom trzycylindrowym - takie możecie znaleźć w ramach motocykli Triumph. To rozwiązanie godzi ogień i wodę, dając użytkownikowi lekkość jazdy dwucylindrówką oraz dynamikę w wysokim zakresie obrotowym silników czterocylindrowych. Dodatkowe te piece są węższe niż silniki czterocylindrowe. Jak widzicie można.
SKUTER I TECHNIKA: SILNIK CZTEROSUWOWY: BUDOWA I DZIAŁANIE
Jednak żadne tłumaczenie w zakresie teorii może nie mieć sensu, bo (pewnie się ze mną zgodzicie) nie wszystko w motocyklach musi być poparte sensem i nie wszystko musi być rozsądne. Jakiś czas temu miałem przyjemność wskoczyć na Suzuki GSX-S 1000F, który przypomniał mi jak wspaniały klimat towarzyszy motocyklom z czterocylindrowym, rzędowym silnikiem sportowym. Tego charakterystycznego mruczenia na wolnych obrotach i ryku na wysokich nie spotkamy w żadnym innym rozwiązaniu i fajnie. Dla każdego coś innego!
