Banał? Niekoniecznie. Wielu nie wie (nie ich wina) jak się obsługuje motocykl, która klamka do czego służy, gdzie gaz, jak wbijać biegi. Skuterowo.com chce Wam pomoc w stawianiu absolutnie pierwszych kroków na motocyklu 125 (jak i w każdym innym).
Od czego by tu zacząć – powiedziałby niemal każdy, którego poproszono by o streszczenie sposobu obsługi jednośladu z manualną skrzynią biegów. To nieco bardziej skomplikowany sprzęt, niż skuter. Jednak z całą pewnością jest do opanowania.
Kierowca samochodu nie będzie zaskoczony sprzęgłem czy biegami. Różnica jest taka, że tutaj używa się nie tylko nóg, a sprzęgło traktuje się lewą ręką. Hamowanie również odbywa się za pomocą górnej i dolnej kończymy, ale o tym za chwilę.
Jak uruchomić motocykl? Odpalanie motocykla działa nieco inaczej, niż w samochodzie. Sama stacyjka nie wystarczy. Przekręcenie kluczyka uruchamia wyłącznie zapłon. Zdarza się jego odcięcie również poprzez: otwartą podporę boczną, brak wciśniętego sprzęgła, zapięcie biegu innego niż neutralny, przycisk odcięcia zapłonu. Dla bezpieczeństwa przed próbą odpalenia zawsze powinno się wcisnąć hamulec oraz sprzęgło. Wielu ma też taki nawyk. Nawet w nowoczesnych samochodach bez wciśnięcia sprzęgła nie da się uruchomić silnika.
Sam proces wyzwalania rozrusznika odbywa się poprzez specjalny klawisz. Jego wciśnięcie i przytrzymanie uruchamia silnik. Tak jak w aucie trzeba to robić z wyczuciem i każdorazowo tylko przez chwilę. Jak poczujesz, że jednostka ożyła od razu ściągasz palec z klawisza rozruchu.
Podstawa – gdzie jest gaz? Gaz obsługuje się prawą manetką – jest ona ruchoma, obraca się wokół własnej osi. Słowem – przekręcając rękę do siebie dodajesz gazu, operując od siebie ujmujesz. Każdy sprawny motocykl po puszczeniu manetki gazu sam powinien przejść w tryb wolnych obrotów. Inne zachowanie należy uznać za skrajnie niebezpieczne.
Kierownica. Każdy motocykl posiada dwie dźwignie (klamki). Lewa to sprzęgło, prawa to przedni hamulec. Od tej reguły nie ma wyjątków (jedyny to motocykle z półautomatyczną skrzynią, choć w tego typu konstrukcjach równie często rezygnuje się z tej klamki, jak i zastępuje sprzęgło hamulcem tylnym, ale tym nie zaprzątaj sobie głowy).
Kolejne dwie dźwignie znajdują się zaraz obok podnóżków. Patrząc od lewej mamy biegi. Jak się je obsługuje? To proste. Wychodząc od luzu (biegu manualnego) jednokrotne wciśnięcie jej stopą w dół odpowiada za jedynkę (1 bieg). Tak, jak w samochodzie służy wyłącznie do ruszania. Wszystkie kolejne przełożenia zmienia się “w górę”. Pojedyncze pociągnięcie dźwigni śródstopiem do góry odpowiada kolejno za:
– bieg neutralny
– bieg drugi
– bieg trzeci
– bieg czwarty
– bieg piąty (jeśli występuje)
(…)
Przełożenia w motocyklach 125 są dość krótkie i skrzynią trzeba operować dość aktywnie. To nie wada, to esencja przyjemności jazdy motocyklem. Redukcja biegów odbywa się zawsze w dół, aż do biegu neutralnego, bądź jedynki (niektórzy redukują aż do zatrzymania, a hamulcami jedynie dohamowują motocykl).
Od powyższego schematu zmiany biegów również są odstępstwa. Zdarzają się na rynku motocykle w których wszystkie przełożenia wbija się w dół, a redukuje w górę. Na szczęście to rzadkie przypadki i nimi również nie warto się przejmować.
Po prawej stronie, obok podnóżka kierowcy znajdziemy hamulec nożny, tylny. Musimy wyczuć jego skuteczność działania i nabyć odpowiednie nawyki. O tym jednak w kolejnej części.
Wędrujemy znów na górę – przyciski na kierownicy. Po lewej stronie znajdziemy włącznik kierunkowskazów. W porównaniu z samochodem jest trudniej. Migacze nie wyłączają się po zakończeniu skrętu. Często również motocykle nie są wyposażone w sygnał dźwiękowy informujący o jego pracy. Po prostu trzeba o nim zawsze pamiętać. Spokojnie – niemal wszyscy początkujący mają z tym problem. Z czasem wejdzie Tobie w krew nawyk jego sprawdzania.
Powyżej kierunków masz przycisk świateł drogowych (długich). Działa wyłącznie w połączeniu z oświetleniem mijania. Czasem obok niego, nieco ukryty jest włącznik passing/pass. Służy on do krótkotrwałego włączenia świateł drogowych. Stosuje się do w sytuacji niebezpieczeństwa, lub krótkiego doświetlenia drogi poza terenem zabudowanym. Działa niezależnie od świateł mijania. Do tego nieco niżej jest klakson, zazwyczaj oznaczony wymownym symbolem.
Na lewej manetce można spotkać jeszcze wiele innych funkcji takich jak tempomat, ogrzewanie, sterowanie lusterkami… nie ma tutaj jednoznacznej zasady. Wszystko zależy od wyposażenia motocykla, jednak ciężko je spotkać w klasie 125 ccm.
Na prawej manetce zazwyczaj spotkamy odcięcie zapłonu. To ten czerwony klawisz. W razie “W” jednym ruchem wyłączamy silnik. Wielu stosuje go przy każdym postoju. Poniżej czerwonego klawisza znajduje się sterowanie oświetleniem – światła pozycyjne oraz mijania (nie znajdziecie go w pojazdach z automatycznymi światłami). Nowe motocykle po prawej stronie mają również włącznik sygnalizacji awaryjnej.
Kontrolki – tutaj nie ma niczego skomplikowanego – identyczne jak w każdym samochodzie. Są jednak wyjątki – to świecąca na zielono litera N (bieg neutralny) oraz symbol otwartej bocznej podpory.
Ojojoj….. w takim stylu to zakres podstawowy nie zamknie się do wejścia ustawy w życie :)