Czym jest i jak działa TPMS? Wszystko o systemie monitorowania ciśnienia w motocyklowych kołach

Dziś ten system znajduje się na liście standardowego wyposażenia prawie w każdym nowym motocyklu.

W skrócie
  • TPMS, czyli Tire Pressure Monitoring System
  • Wszystko o systemie monitorowania ciśnienia w oponach
  • Czy warto swój motocykl doposażyć w ten system?

Kilkanaście lat temu we flagowych modelach topowych producentów motocykli nieśmiało debiutował system TPMS, który zaczerpnięty został z samochodów osobowych. Czujniki odpowiedzialne za kontrolowanie ciśnienia w ogumieniu miały bardzo ważne zadanie, które bezpośrednio miało przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa i zmniejszenia liczby wypadków z udziałem jednośladów.

Kiedyś TPMS dostępny był za sporą dopłatą, a dziś montowany jest w standardzie niemalże we wszystkich nowych motocyklach. TPMS, a tak właściwie Tire Pressure Monitoring System od 2014 roku jest obowiązkowym wyposażeniem wszystkich samochodów osobowych sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej, a w jednośladach jest bardzo przydatnym gadżetem. Odpowiedzialny jest za monitorowanie ciśnienia w kołach i przekazywaniu tej informacji na komputer pokładowy lub dodatkowy ekran.

TPMS nie jest obowiązkowym elementem wyposażenia motocykli, jednakże aktualnie niemalże wszyscy producenci decydują się na jego montaż w fabryce, co ma za zadanie poprawić bezpieczeństwo motocyklistów dostarczając w czasie rzeczywistym ostrzeżenia o spadku ciśnienia. System ma wpływ nie tylko na wydłużenie żywotności ogumienia, ale przede wszystkim zmniejszenie liczby wypadków spowodowanych zbyt niskim ciśnieniem lub przebiciem opony. Jeżeli twój jednoślad nie ma tego systemu to nic straconego – na rynku znajduje się wiele uniwersalnych urządzeń, które pasują do każdego modelu.

Najważniejsze informacje:

  1. Przede wszystkim dla poprawy bezpieczeństwa i wydłużenia żywotności opon – czym jest i jak działa system TPMS?
  2. TPMS, czyli Tire Pressure Monitoring System jest odpowiedzialny za kontrolowanie w czasie rzeczywistym ciśnienia w kołach.
  3. Wyróżniamy dwa rodzaje – bezpośredni i pośredni TPMS. Jakie są różnice?
  4. Jeżeli w twoim motocyklu na liście wyposażenia nie znajduje się system monitorowania ciśnienia w kołach to nic straconego – na rynku znajdziesz mnóstwo uniwersalnych zamienników, które pasują do każdego modelu.

Przeczytaj koniecznie o mojej przygodzie z chińskim TPMS:

Motocyklisto uważaj! Przez ten chiński gadżet za 52 zł możesz wrócić do domu na lawecie!

TPMS – system monitorowania ciśnienia w oponach

Rola TPMS jest wyjątkowo prosta, a sam skrót doskonale wyjaśnia, za co odpowiedzialne są dwa czujniki ukryte wewnątrz felgi lub bezpośrednio na wentylku. Informacja o ciśnieniu przesyłana jest do komputera pokładowego lub dodatkowego ekranu zamontowanego w widocznym miejscu, aby kierujący w czasie rzeczywistym mógł kontrolować wartość ciśnienia w oponach. To proste rozwiązanie realnie wpływa na poprawę bezpieczeństwa, ponieważ zmotoryzowany natychmiast może zareagować na jakiekolwiek odchyły od poprawnych wartości.

TPMS może mieć dwa rodzaje

System Tire Pressure Monitoring System możemy podzielić na dwa rodzaje ze względu na sposób określania spadku ciśnienia w oponie:

  • TPMS bezpośredni (aktywny) – to zdecydowanie najbardziej zaawansowany rodzaj czujników do pomiaru ciśnienia w kołach, który montowany jest również w motocyklach. Jego działanie opiera się na bezpośrednim kontakcie pomiędzy czujnikiem ciśnienia powietrza znajdującym się za zaworem, który wykorzystując drogę radiową przekazuje informacje o dokładnym pomiarze rzeczywistym do sterownika. TPMS aktywny natychmiast alarmuje odchylenia wartości ciśnienia, a także gwarantuje prawidłowe wskazania bez względu na temperaturę.
  • TPMS pośredni (pasywny) – nie wykorzystuje bezpośrednio dodatkowego czujnika znajdującego się wewnątrz opony, a system korzysta z danych, które dostarczane są przez czujnik układu ABS i ESP, które przekazują informacje o liczbie obrotów poszczególnego koła. Im ciśnienie będzie wyższe, tym realnie wzrasta średnica tego koła. Jeżeli będzie niższe, to mniejsza jest średnia – system mając dostęp do tych z pozoru prostych informacji przelicza obroty koła i w przypadku wykrycia różnicy, informuje o tym fakcie kierowcę poprzez wyświetlenie odpowiedniej kontrolki. To wyjątkowo uproszczony układ, który nie jest stosowany w jednośladach. Warto wiedzieć, że w TPMS pośredni charakteryzuje się znacznie mniejszą dokładnością względem bezpośredniego, przekazywanie informacji o ciśnieniu może być opóźnione, a na finalny pomiar ma również wpływ temperatura.

Do czego służy TPMS w motocyklach?

Kilkukrotnie już wspominałem, że system TPMS nie jest jedynie kolejnym gadżetem, a układem, który niesie realne korzyści. Czujniki przede wszystkim są odpowiedzialne za wskazania ciśnienia, przez co pomagają utrzymać prawidłowe ciśnienia w kołach, tym samym zwiększając bezpieczeństwo oraz komfort jazdy. Regularna kontrola i dbanie o utrzymywanie wartości zadanych przez producenta wpływa również na zmniejszenie zużycia opon, a także skrócenie drogi hamowania. Ostatnią korzyścią jest obniżenie średniego zużycia paliwa.

Wielu kierowców twierdzi, że każdy kolejny system w motocyklach to generator niepotrzebnych kosztów. W przypadku motocykli, które seryjnie wyposażone są w układ TPMS, raczej nie powinniśmy obawiać się wysokich cen związanych chociażby z wymianą opony – czujniki znajdują się wewnątrz felgi i nie wymagają demontażu podczas standardowej wymiany. Producenci twierdzą, że bateria powinna wytrzymać bez wymiany około 6 lat. Gdy czujnik przestanie działać niezbędne będzie ściągnięcie opony, wymiana czujnika, a także jego ponowne zaprogramowanie przy użyciu komputera diagnostycznego. Zanim jednak pojedziecie do zaprzyjaźnionego wulkanizatora warto zapoznać się z zapisami znajdującymi się w instrukcji obsługi – w motocyklach BMW czujniki posiadają nadane indywidualne numery ID, które koniecznie trzeba zapisać, aby błyskawicznie je zaadaptować korzystając chociażby z MotoScana.

Alert o braku ciśnienia w tylnej oponie w motocyklu K1600GTL.

System monitorowania ciśnienia w kołach – niezbędny gadżet czy generator kosztów?

Badania pokazują, że w przypadku samochodów zdecydowana większość kierujących nie jest w stanie zauważyć spadku ciśnienia o 1 bar. W przypadku motocykli sprawa jest nieco prostsza, bo spory ubytek natychmiast sprawia, że jednoślad prowadzi się znacznie bardziej ociężale i ma tendencję do nadmiernego “kładzenia się” w zakrętach. Śmiem twierdzić, że TPMS jest genialnym urządzeniem, które mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości pojawi się również na liście obowiązkowego wyposażenia wszystkich motocykli, które trafiają do sprzedaży na terenie Unii Europejskiej. To proste rozwiązanie ma realny wpływ na poprawę bezpieczeństwa, ale jednocześnie przypomina nam o konieczności dbania o odpowiedni stan ciśnienia, wydłużając żywotność opon, a także sprawiając, że szybciej rozgrzewają się do temperatury roboczej i gwarantują lepszą przyczepność.

Ile kosztuje TPMS?

Konfigurując nowy motocykl warto sprawdzić czy TPMS nie znajduje się na liście standardowego wyposażenia. W przypadku nowych modeli dopłata za jego montaż nie powinna przekroczyć kwoty około 1000 zł. Jeżeli jesteście właścicielami leciwego jednośladu, to nic straconego – na rynku znajdziecie mnóstwo najróżniejszych urządzeń, które bez problemu dopasujecie do każdego motocykla. Warto jednak pamiętać o zasadach fizyki oraz regularnej wymianie wentylka – z własnego doświadczenia wiem, że chińskie systemy do monitorowania ciśnienia w oponach potrafią skutecznie wyrwać je podczas jazdy. Zdecydowanie najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie wybór TPMS, który montowany jest wewnątrz opony.

Jakie jest prawidłowe ciśnienie w oponach motocyklowych?

Jednoznaczne określenie prawidłowego ciśnienia dla wszystkich motocykli jest niemożliwe, bo wartość może się różnić w zależności od profilu i rozmiaru opony, bagażu czy segmentu i dróg, po których zamierzamy jeździć. Aby poznać odpowiedź, powinniśmy zajrzeć do instrukcji obsługi dołączonej do motocykla lub zapoznać się z naklejką, które najczęściej znajduje się na wahaczu i za pomocą obrazków oraz cyferek dokładnie instruuje o prawidłowej wartości. W przypadku dużych motocykli są jednak pewne normy, które mogą być wyznacznikiem dla uzyskania odpowiedniego ciśnienia – w przedniej oponie prawidłowy zakres, który możemy przyjąć to od 2,1-2,5 bara, natomiast w tylnej 2,3-2,9 bara. Przypominam jednak, że dobierając je musimy wziąć pod uwagę typ motocykla, rodzaju opony, obciążenie i sposób użytkowania.

TOP 5 gadżetów motocyklowych z Alieexpress, które warto kupić [RANKING]

Wiktor Seredyński

Od małego oglądał się za motocyklami do tego stopnia, że kilkukrotnie nabił sobie guza na głowie na przydrożnej lampie. Fan dalekich podróży, garażowego majsterkowania, ale także wyścigowej jazdy na torze. Wszystkie rzeczy związane z motocyklami odbywają się oczywiście w akompaniamencie Dire Straits. Podróż i jazda jest celem, a motocykle sposobem na spełnione życie.

Inne publikacje na ten temat:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button