Odma: Co to jest odma i do czego służy?

Na początek wyjaśniam, że chodzi o odmę stosowaną w motoryzacji, a nie o określenie stosowane w medycynie. Z medycznego punktu widzenia odma jest to: „przedostanie się powietrza atmosferycznego lub innych gazów w obręb tkanek lub jam ciała, gdzie prawidłowo gazy te nie występują.

Odma może wystąpić na skutek urazu, pojawić się samoistnie lub też może zostać wykonana celowo w trakcie zabiegu medycznego”. Tak twierdzi Wikipedia i chyba ma rację. Jednak w motoryzacji jest to system odpowietrzania skrzyni biegów, układu przeniesienia napędu lub silnika. O tej odmie w Wikipedii informacji nie znalazłem, może jej nie ma, może kiepsko szukałem, ale pokrótce postaram się wyjaśnić gdzie jest i czemu służy.

Otóż w mechanice jest tak, że współpracujące ze sobą elementy w wyniku tarcia wydzielają ciepło. Aby to tarcie jak najbardziej zmniejszyć, współpracujące powierzchnie są smarowane olejem lub smarem. W silniku i skrzyni biegów mamy olej, którego parametry zostały dostosowane do warunków pracy wspomnianych wcześniej elementów.

Jak pamiętamy z fizyki, w wielki skrócie, pod wpływem ciepła metale rozszerzają się, zaś płyny zmieniają swój stan skupienia z ciekłego na gazowy, zaś gazy również rozszerzają swoją objętość. W silniku temperatura rośnie jeszcze bardziej w wyniku spalania paliwa. Rozszerzalność metalu rozwiązano poprzez stosowanie odpowiednich stopów metali i luzów miedzy współpracującymi elementami. Jednak wysoka temperatura powoduje, że zawarte powietrze w silniku czterosuwowym pod tłokiem w skrzyni korbowej i w skrzyni biegów bardzo zwiększa swoją objętość. Do tego dochodzą opary oleju. Aby ta rozszerzająca się mieszanina nie spowodowała zerwania uszczelnień uszkadzając uszczelkę, lub pierścieni uszczelniających stosuje się odpowietrzenia.

SONY DSCSwego czasu odmą był to otworek w korku wlewu oleju, czasem była do niego dołączona rurka wypuszczona bezpośrednio pod silnik z wylotem na glebę. Ponieważ w ten sposób bardziej zatruwano środowisko, niż spalinami zaczęto rurki odpowietrzające zwane odmami, podłączać do układu wlotowego do filtra powietrza. W ten sposób stworzono obieg zamknięty skażonego powietrza. Podłączenia mogą być zarówno przed wkładem filtra, lub za nim. W skuterach czterosuwowych najłatwiej odmę można zobaczyć po wyjęciu tzw wiadra z siedzeniem. Wówczas widać rurkę podłączoną do pokrywy zaworów, a drugi jej koniec będzie założony na mały króciec przy obudowie wspomnianego filtra powietrza. Należy pamiętać, aby niczym nie zatykać odmy i dbać o jej drożność. Również stosowano otwory w karterach ze stosunkowo krętym kanałem odpowietrzającym, gdzie przez otwór wylatywało powietrze, zaś olej skraplał się na ściankach i spływał z powrotem do skrzyni biegów. Ten sposób odpowietrzenia jest jeszcze stosowany w tanich skuterach jako odpowietrzenie przekładni miedzy sprzęgłem odśrodkowym, a tylnym kołem.

Inne publikacje na ten temat:

1 opinia

  1. a ja się martwiłem że jakiś dziwny płyn gromadzi mi się w lewej komorze filtra powietrza, co prawda u mnie robi się go trochę dużo i po około 100 km odkręcam pokrywę i go wylewam i śmigam dalej…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button