Jazda motocyklem bez prawa jazdy 2024: konsekwencje mogą być opłakane. Mandaty, zakaz dalszej jazdy, pozbawienie wolności, co jeszcze grozi?

Jazda motocyklem bez prawa jazdy na motocykl nie jest najlepszym pomysłem – szczególnie teraz, gdy znacznie zaostrzony jest taryfikator mandatów. Osoby jeżdżące bez prawka na motocykl będą karane znacznie surowiej. Co grozi za jazdę motocyklem bez odpowiednich uprawnień, jakie konsekwencje poniesie kierowca i ile zapłaci mandatu? Skutki jazdy bez prawka mogą być opłakane.

Wydawać się może, że posiadanie prawa jazdy kategorii adekwatnej do pojazdu, którym porusza się kierowca jest kwestią oczywistą. Niestety nie dla wszystkich. Część z nas nadal porusza się motocyklami bez posiadania odpowiednich uprawnień. Jakie mandaty oraz konsekwencje czekają na kierowców poruszających się bez prawa jazdy w roku 2024? Już na samym początku możemy zdradzić, że za jazdę bez prawa jazdy w bieżącym roku zapłacimy znacznie więcej niż w poprzednich latach – konsekwencje tego występku będą znacznie wyższe, co ma oczywiście związek ze sporymi zmianami, które pojawiły się w taryfikatorze.

Zdobywanie odpowiednich uprawnień jest dosyć stresujące oraz czasochłonne. Celowo nie piszemy, że trudne, bo jeżeli ktoś nie jest w stanie nauczyć się przepisów ruchu drogowego oraz nauczyć podstawowych czynności oraz umiejętności, to powinien sobie zadać pytanie czy na pewno powinien być uczestnikiem ruchu na jednośladzie. Z kursem oraz egzaminem na prawo jazdy powinien sobie poradzić każdy. Inną kwestią są problemy związane z reakcją naszego mózgu na stres oraz chronicznym brakiem czasu na uczęszczanie na kursy oraz egzaminy. Jednak żadna z powyższych kwestii nie tłumaczy jeżdżenia na motocyklu bez wymaganych uprawnień.

Najważniejsze informacje:

1. Zapomnijcie o symbolicznym mandacie karnym za jazdę pojazdem bez odpowiednich uprawnień – zmiany w taryfikatorze, które obowiązują od 1 stycznia 2022 roku skutecznie zaostrzyły karę za jazdę bez prawa jazdy.
2. Wysoki mandat karny, sprawa w sądzie, a nawet kara pozbawienia wolności – jazda bez prawa jazdy kompletnie nie ma sensu!
3. Nie tylko taryfikator, ale również policjanci wyjątkowo wyczuleni są na kierowców jeżdżących bez odpowiednich uprawnień.

Koniecznie przeczytaj:

Ograniczenia prędkości w Polsce w 2024 roku [PRZEPISY, MANDATY, PUNKTY KARNE]

Sprawa sądowa za jazdę bez prawa jazdy?

Dotychczas osoby przyłapane na jeździe motocyklem bez zdobytego prawa jazdy były karane mandatem karnym w wysokości od 300 do 500 zł. Wyższe kary otrzymywały jedynie osoby, którym prawo jazdy z różnych powodów zostało zabrane lub kierujący, które bez uprawnień do kierowania np. motocyklem spowodowali wypadek. Od 1 stycznia 2022 obowiązuje nowy taryfikator mandatów – wraz z zaostrzeniem mandatów za przekraczanie dozwolonej prędkości zaostrzyły się kary za jazdę motocyklem bez prawa jazdy. Teraz każda sprawa dotycząca kierowania motocyklem lub samochodem bez prawka będzie rozpatrywana przez sąd. Oznacza to, że kary będą zdecydowanie wyższe, a na osoby jeżdżące bez wymaganych dokumentów czeka również opłacenie kosztów sądowych.

Warto również podkreślić, że do roku 2022 osoby, które posiadały np. prawo jazdy na samochód i nie miały odpowiedniej kategorii na motocykl podlegały karze mandatu w wysokości zaledwie 300 zł. Najwyższy wymiar kary, a więc mandat w wysokości przysługiwał osobom, które poruszały się np. jednośladem bez ani jednej kategorii prawa jazdy. Od 1 stycznia 2022 roku wszystko jednak diametralnie się zmieniło.

Jazda motocyklem bez prawka. Pytania i odpowiedzi:

1. Co grozi za jazdę motocyklem bez prawa jazdy w roku 2024?

Od 1 stycznia 2022 roku kierowanie motocyklem bez wymaganych uprawnień będzie karane przez sąd, a nie w postępowaniu mandatowym. Minimalna grzywna za to wykroczenie to 1500 zł, a maksymalna wynosi 30 000 zł.

2. Czy jazda motocyklem bez prawka może skończyć się sprawą sądową?

Poruszanie się pojazdem bez odpowiednich uprawnień po 1 stycznia 2022 roku obligatoryjnie trafia na wokandę sądową.

3. Czy za jazdę motocyklem bez prawa jazdy grozi kara pozbawienia wolności?

Tak, jeśli poruszasz się po drodze publicznej motocyklem i nie posiadasz odpowiedniej kategorii prawa jazdy to sąd może orzec karę grzywny, zakazu poruszania się pojazdami lub nawet karę ograniczenia wolności.

4. Jazda bez wymaganej kategorii prawa jazdy w świetle prawa jest wykroczeniem czy przestępstwem?

Jazda na motocyklu bez prawa jazdy od 1 stycznia 2022 roku jest wykroczeniem. Jeśli natomiast funkcjonariusz policji złapię Cię na jeździe motocyklem z orzeczonym zakazem poruszania się pojazdami, wtedy ten występek stanie się przestępstwem.

Mam prawo jazdy kat. “B” – najwyżej dostanę mandat

Kto z nas nie spotkał się z reprezentantem tej grupy? To najczęstsze tłumaczenie w przypadku braku posiadania prawa jazdy kategorii A czy A2. Oczywiście, w takiej sytuacji do 1 stycznia 2022 otrzymałeś tylko mandat. Problem zaczynał się w momencie, w którym doszło do “nieszczęśliwego” splotu (a może braku umiejętności?) wydarzeń, a Ty stałeś się winowajcą kolizji, w której ucierpiała jakaś osoba lub przedmiot (np. inny pojazd) – w takim przypadku mogłeś się spodziewać sporych problemów.

Obecnie wszystko się zmieniło. Prawo dużo surowiej kara kierowców, którzy nie stosują się podstawowych przepisów, które obowiązują kierowców. Dzisiaj brak uprawnień do kierowania pojazdami skończy się w sądzie, a tam może zapaść wyrok zakazujący prowadzenia pojazdów:

Art. 94. § 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze grzywny.

§ 3. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1, można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Art. 94. § 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych.

§ 3. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1, orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.

Z artykułu 94. § 1. możemy również wyczytać, że kierowcy poruszający się pojazdami bez wymaganych uprawnień mogą nawet podlegać karze aresztu oraz ograniczenia wolności – to spora zmiana i mamy nadzieję, że wpłynie na wyobraźnie osób, od lat jeżdżących motocyklami bez wymaganych uprawnień.

Zakaz prowadzenia pojazdów. Co mi grozi za jazdę bez prawa jazdy na motocykl?

Warto również wspomnieć sytuację, w której kierowca jadący motocyklem bez prawa jazdy zostanie zatrzymany po raz kolejny. W przypadku pierwszego zatrzymania delikwentowi grozi grzywna w wysokości min 1500 zł oraz nałożenie zakazu prowadzenia pojazdów. Jeśli kierowca został zatrzymany pierwszy raz za taki występek, to popełnia wykroczenie. W przypadku wykroczenia zakaz prowadzenia pojazdów orzekany jest na okres od 6 miesięcy do maksymalnie 3 lat.

Przeczytaj również:

Prawo drogowe 2024: Najważniejsze zmiany i przepisy, które musisz znać

Jeśli jednak powyższa kara nie poskutkuje, a taka osoba nadal będzie jeździć po drogach publicznych wbrew zakazowi prowadzenia pojazdów to w świetle prawa popełni przestępstwo. Tutaj nie ma przelewek: sprawa obligatoryjnie trafi do sądu, a tam kierowca za zakazem może zostać skazany nawet na 5 lat pozbawienia wolności. Mówi o tym artykuł 244:

Art. 244. Kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu, prowadzenia działalności, wykonywania czynności wymagających zezwolenia (…), prowadzenia pojazdów (…) albo nie wykonuje zarządzenia sądu o ogłoszeniu orzeczenia w sposób w nim przewidziany, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Jeśli dojdzie do zdarzenia drogowego w skutek, którego ucierpi osoba trzecia, to jeśli nie posiadasz odpowiednich uprawnień możesz być pewny, że wkrótce zapuka do Twoich drzwi listonosz z wezwaniem sądowym. Oczywiście, ubezpieczyciel pokryje szkody z tytułu ubezpieczenia OC, ale bardzo szybko będzie domagać się zwrotu poniesionych kosztów. To jednak jeszcze nic. Jeśli będziesz sprawcą kolizji w wyniku, której osoba poszkodowana odniesie stały uszczerbek na zdrowiu lub poniesie śmierć, to taka osoba lub rodzina zmarłego/zmarłej może domagać się olbrzymich kwot odszkodowania. Twoje życie już nigdy nie będzie tak łatwe i przyjemne jak przed wycieczką motocyklową bez posiadania wymaganych uprawnień.

Art. 43. Zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 2 pkt 1, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:
[…] 3. nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa[…].

W jakich sytuacjach stracisz prawo jazdy?

Ustawodawca przewidział kilka przypadków, w których funkcjonariusz policji lub sąd może zdecydować o zatrzymaniu naszego dokumentu prawa jazda. Dotyczy się to:

• nie zatrzymania się do kontroli drogowej ,
• jazda pod wpływem alkoholu,
• spowodowanie wypadku,
• przekroczenie prędkość w terenie zabudowanym o ponad 50 km/h,
• przekroczenie limit punktów karnych (doświadczeni kierowcy: 24 pkt, młodzi kierowcy: 20 pkt).

Jakie jeszcze są kary za jazdę motocyklem bez kategorii A1,A2 oraz A?

To nie koniec. Wysoki mandat, zakaz prowadzenia pojazdów oraz ewentualne pozbawienie wolności wpływają na wyobraźnie i są karą adekwatną do popełnianego czynu. Należy jednak pamiętać, że osoba złapana na jeździe motocyklem bez odpowiedniej kategorii prawa jazdy poniesie również koszty usunięcia motocykla z drogi lub pobocza.

Pojazd jest usuwany z drogi na koszt właściciela w przypadku kierowania nim przez osobę nieposiadającą uprawnienia do kierowania pojazdami albo której zatrzymano prawo jazdy i nie ma możliwości zabezpieczenia pojazdu poprzez przekazanie go osobie znajdującej się w nim i posiadającej uprawnienie do kierowania tym pojazdem, chyba że otrzymała ona pokwitowanie, o którym mowa w art. 135 ust. 2.

W telegraficznym skrócie chodzi o to, że jeżeli towarzyszy nam osoba, która posiada uprawnienia pozwalające na jazdę motocyklem, to taka osoba będzie mogła zabrać Twój sprzęt i odprowadzić go do garażu. Jeśli nie, czeka Cię laweta i policyjny parking, a to droga zabawa.

Co ciekawe jeśli motocykl pożyczył Ci kumpel, to i on może zostać ukarany mandatem za udostępnienie pojazdu osobie nieposiadającej uprawnień – taki mandat wynosi 300 zł!

Wielu z nas jest przeświadczonych, że w razie kontroli drogowej, w sytuacji, w której nie kierowca nie posiada uprawnień, najlepszą metodą będzie ucieczka – przecież nikt nie będzie Cię gonić. Cóż metod wyłapywania takich kierowców jest wiele i możemy Wam powiedzieć jedno: to nigdy się nie opłaca i prowadzi do kolejnych problemów. Po pierwsze: ryzyko. W momencie, w którym zaczniesz uciekać może dojść do różnego rodzaju upadków, wypadków, potrąceń i innych mrożących krew w żyłach sytuacji – to po prostu głupie. Wydaje się, że grzywna oraz czasowy zakaz prowadzenia pojazdów są karą dużo mniej dotkliwą niż krzywda, którą możemy wyrządzić innym. Poza tym, w skrajnych przypadkach możesz zostać oskarżony o spowodowanie zagrożenia katastrofą w ruchu lądowym, a za to możesz trafić nawet za kratki.

Utrata prawa jazdy, a kontrola policji

W tej przestrzeni również nie mamy za bardzo czym się pochwalić. Wielu z nas traci prawa jazdy za notoryczne łamanie przepisów oraz jazdę z nadmierną prędkością – do zatrzymania uprawnień najczęściej dochodzi w sytuacji przekroczenia prędkości w terenie zabudowanym. W takim przypadku funkcjonariusz policji jest zobligowany do zatrzymania uprawnień na okres trzech miesięcy. Jeśli nie zastosujesz się do wymierzonej kary i mimo wszystko będziesz jeździć motocyklem, to w razie kolejnej kontroli kara ta zostanie przedłużona do 6 miesięcy. To jeszcze nic, jeśli mimo wszystko nie docierają do Ciebie znaki na niebie i ziemi, i nadal będziesz jeździć, to Twoje uprawnienia po kolejnym spotkaniu z funkcjonariuszem zostaną definitywnie zatrzymane. A jeżeli z jakiegoś powodu to też do Ciebie nie dociera, to jedyną drogą będzie sądowy zakaz prowadzenia pojazdów, za złamanie którego możesz spędzić nawet 5 lat za kratami!