2T czy 4T jaki silnik skutera/motocykla wybrać?

Każdy ma swoje predyspozycje. Jedni cenią sobie sportowe osiągi, inni komfort i ekonomiczną jazdę. Sprawdź jaka jednostka, dwu, czy czterosuwowa (2T czy 4T) jest dla Ciebie odpowiedniejsza.

Batalia o wyższość silnika dwusuwowego nad czterosuwowym i na odwrót trwa praktycznie od początku występowania w przyrodzie obu silników. Które rozwiązanie ma więcej zalet i kiedy powinniśmy wybrać silnik 4T, a kiedy 2T? Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Warto jednak choć chwilę zastanowić się nad tym tematem ponieważ różnice w działaniu obu silników są naprawdę spore. Poza tym różnice w utrzymaniu obu silników potrafią być ogromne!

Wybór silnika między 2T, a 4T jest kluczowy. Charakterystyka pracy obu silników jest zupełnie inna. Może się wydawać, że motocykle z silnikami dwusuwowymi (2T), to archaiczne jednostki napędowe. Cóż, w czasach PRL powstało wiele tanich, a przy okazji niezbyt dobrych motocykli napędzanych silnikami 2T – to normalne, że osoby niemające większego doświadczenia z motocyklami mogą charakterystyczny dźwięk silnika dwusuwowego uważać za dychawiczny jazgot rozlatującego się silnika. Nic bardziej mylnego. Motocykle dwusuwowe są świetne, ale pod warunkiem, że używane w odpowiednich warunkach.

Czym jest silnik dwusuwowy i jak on działa?

Najprościej można poznać silnik 2T po tym, że olej dozowany jest bezpośrednio do paliwa, albo przez mieszalnik, albo wprost do baku. Dwusuwy również wydają specyficzny dźwięk, oraz odprowadzają zabarwione na szaro charakterystyczne spaliny. Pełen cykl spalania to: pobieranie mieszanki, sprężanie jej, zapłon, wydech – wydaje się, że zupelnie tak samo jak w przypadku silnika 4T. Jednakże największą różnicą jest to, że całość odbywa się w ciągu jednego obrotu wału, a cykle pracy odbywają się zarówno nad tłokiem jak i pod tłokiem. W silniku czterosuwowym (4T) całość rozgrywa się nad tłokiem.

W telegraficznym skrócie chodzi o to, że kiedy wprawiamy układ korbowy w ruch (za pomocą rozrusznika lub kickstartera), tłok wędrujący ku górze zasysa do komory znajdującej się pod tłokiem (wał korbowy) paliwo, które najpierw smaruje układ, a następnie kiedy tłok osiąga najwyższy punk pracy ssanie zmienia się w sprężanie. Tłok leci do dołu, a wraz z jego opadaniem wzrasta ciśnienie w dolnej części silnika. Doprowadza to do tego, że paliwo szuka miejsca ujścia i w tym celu wykorzystuje kanały w cylindrze, którymi dostaje się nad tłok. Moment wypychania kończy się kiedy tłok znajduje się w dolnym położeniu. Wtedy cykl kończy się i tłok ponownie zaczyna kierować się ku górze. Warto również wspomnieć, że moment wypełniania komory spalania świeżą mieszanką paliwowo-powietrzną jest tożsamy z płukaniem i wypychaniem spalin z komory spalania, czyli tzw. wydechem. W tym momencie może nawet dochodzić do wypływania paliwa do układu wydechowego, dlatego w silniku 2T tak ważny jest dobry układ wydechowy.

Teraz następuje sprężanie paliwa, a kiedy tłok dochodzi do GMP (górnego martwego punku, czyli najwyższego położenia) dochodzi do zapłonu mieszanki i wybuchu (oczywiście moment wyzwolenia iskry uzależniony jest od miejsca zapłonu). Tak czy inaczej po wybuchu tłok wędruje do dołu i całość się powtarza. Również w tym momencie dochodzi do wietrzenia komory spalania. Dlaczego zatem silnik dwusuwowy? Ponieważ wszystko dzieje się w trakcie jednego obrotu wału, czyli w trakcie dwóch suwów (góra, dół). Aby dokładnie to wszystko zrozumieć należy pamiętać, że moment sprężania mieszanki na dole rozpoczyna się w momencie wybuchu paliwa u góry. Do pracy silnika dwusuwowego nie jest potrzebny kolejny obrót wału.

2T czy 4T, który silnik będzie lepszy?

W jakim celu stosuje się takie silniki? Ich głównym atutem są rozmiary, niezwykle małe, ale przede wszystkim lekkie. Kluczowa jest również moc jaką można z tak niewielkiej jednostki osiągnąć. Kolejnym walorem jest prosta budowa oraz niskie koszty produkcji.
2T dla kogo? Dla każdego, komu zależy na osiągach. Dwusuwy łatwo tuningować, np. poprzez montaż sportowego wydechu. 50 ccm pojemności takiej jednostki daje średnio 4-5 KM (koni mechanicznych).

Silnik dwusuwowy 2T: wady:

1. Wysokie spalanie. Motorowerowe silniki (o pojemności około 50 cm3) wykazują apetyt w granicach 3-4.5 litrów na 100 km trasy w mieście.
2. Mieszanka paliwo + olej. Niezbędne jest dolewanie oleju do paliwa – bezpośrednio (bak) lub pośrednio (zbiornik i automatyczny mieszalnik). To generuje dodatkowe koszty.
3. Spaliny. 2T wydala wiele spalin. Dla niektórych ich zapach może wydawać się przykry.
4. Dźwięk. Dwusuwy są zazwyczaj dużo głośniejsze od silników 4T.
5. Ekologia. Duża ilość spalin, w tym powstałych na skutek spalania oleju są szkodliwe.
6. Komfort. Zdecydowanie niski za sprawą głośnej pracy i ew. wibracji.

Przeczytaj również:

Silnik dwusuwowy 2T. Jak to działa? Dlaczego ma więcej mocy?

Silnik dwusuwowy 2T, zalety:

1.Względnie duża moc. Dzięki temu zyskujemy na przyśpieszeniu i prędkości maksymalnej. Te czynniki niekiedy są w stanie przyćmić wszystkie złe strony silników dwusuwowych
2. Niewielkie rozmiary. Skuter dzięki temu jest lżejszy, w konstrukcji pozostałe miejsce można wykorzystać np. na większy bagażnik.
3. Prosta eksploatacja i konserwacja. Tańsze przeglądy, mniej potencjalnych awarii to zasługa prostej budowy tej jednostki.

Silnik czterosuwowy. Zasada działania

Najprościej można po poznać po cichej pracy, małej ilości spalin i wlewie oleju. Zasada jego pracy jest taka sama jak w samochodach i jest to dokładnie taka sama jednostka, tyle, że zminiaturyzowana do pewnego stopnia. Jeden cykl spalania silnika 4T to: pobranie mieszanki paliwowo-powietrznej poprzez otwarty zawór ssący, sprężanie, zapłon, praca, wydalenie spalin przez zawór wydechowy.

Silnik czterosuwowy wymaga przede wszystkim systemu synchronizacji pracy wału korbowego z wałkiem w głowicy. Chodzi o to, że za dostarczanie paliwa oraz rozpoczynanie  suwu wydechu odpowiadają zawory, które muszą się otwierać i zamykać w dokładnej kooperacji z położeniem tłoka. Zasada pracy silnika czterosuwowego wydaje się łatwiejsza do wytłumaczenia, chociaż silnik 4T jest zdecydowanie bardziej skomplikowany w swojej budowie.

Odpalamy silnik za pomocą rozrusznika oraz kickstartera. Cykl pracy rozpoczyna się od uchylenia zaworu ssącego i opadania tłoka. W tym momencie rozpoczyna się cykl ssania. Paliwo trafia za sprawą powstającego podciśnienia do komory spalania (nad tłok), kiedy tłok osiąga najniższe położenie kończy się cykl ssania, a zaczyna się cykl sprężania. Teraz oba zawory (ssący oraz wydechowy) są zamknięte więc paliwo zmieszane z powietrzem nie ma gdzie uciec. Poruszający się tłok ku górze zwiększa ciśnienie paliwa. W końcu tłok dochodzi do górnego położenia. Paliwo jest sprężone, dochodzi do wyzwolenia iskry i zapłonu – oba zawory są zamknięte. Wybuchająca mieszanka wprawia tłok w ruch posuwisto-zwrotny, a wał korbowy w ruch obrotowy – dzięki temu otrzymujemy napęd. Odrzut wybuchu sprawia, że tłok kieruje się ku dołowi silnika. Po kolejnym osiągnięciu dolnego punktu kończy się suw pracy i rozpoczyna proces wypychania spalin z silnika za pomocą wędrującego ku górze tłoka tzw. suw wydechowy. Pełny cykl pracy silnika 4T wynosi dwa obroty wału korbowego.

W jakim celu stosuje się takie silniki? Głównie w celu polepszenia komfortu i obniżenia spalania. 4T to również bardziej ekologiczna jednostka.
4T dla kogo? Dla ludzi nie lubiących specyfiki silników dwusuwowych. Dla ceniących komfort użytkowania, z mniejszym naciskiem na tuning i osiągi.

4T: wady:

1. Niska moc. W przypadku pojemności do 50 ccm przeciętna ilość koni mechanicznych to 3 do 4.
2. Konieczność wymiany oleju co określony czas. Przez co wzrasta cena przeglądów serwisowych.
3. Skomplikowana obsługa. W razie awarii koszty napraw są dużo wyższe. W takiej jednostce pracuje o wiele więcej podzespołów, niż w przypadku dwusuwów.
4. Utrudniona możliwość tuningu.

Zalety silnika czterosuwowego?

Silnik czterosuwowy 4T: zalety:
1.Ekonomia. Średnie spalanie jest nawet dwa razy mniejsze, niż w silnikach 2T. Przeciętny apetyt skutera na paliwo to 2 – 2.5 L/100 km. Wynika z tego, że ten dystans można pokonać za około 10 PLN.
2. Ekologia. Spaliny generowane przez czterosuw są czystsze.
3. Komfort. Silniki tego typu są cichsze, nie mamy do czynienia z widzialnymi spalinami i charakterystycznym zapachem. Wibracje zazwyczaj są na niższym poziomie.

Co lepsze na początek silnik 2T czy 4T?

Jak sprawdzić czy silnik jest 2T czy 4T?